رابطه خود ارضایی ( استمناء ) با انزال زودرس

نویسنده : دکتر مجید حقیقت ، جراحی کلیه و مجاری ادراری

نکاتی در مورد خودارضائی masturbation و ارتباط آن با انزال زودرس خودارضائی با نام علمی (masturbation ) به معنای انجام عملی توسط خود فرد جهت رسیدن به اوج لذت جنسی یا ارضای جنسی (orgasm ) بدون عمل نزدیکی (intercourse ).البته این تعریف کامل نمیباشد چون ممکن است این عمل توسط همسر و زوج جنسی بدون عمل نزذیکی صورت گیرد. لذا اصطلاح (masturbation ) طیف گستردهای را شامل میگردد که بسته به مذهب و فرهنگ و شرایط روحی و جسمی فرد متفاوت است وممکن است در فردی بعنوان اقدام درمانی یا بعنوان قسمتی از نزدیکی قلمداد گردد.
خودارضائی مردان یا استمناء غالبا در پسران نوجوان و جوان انجام میگیرد و در تمامی آمارهای ارائه شده درصد بالائی از پسران حداقل یکبار تجربه استمناء را در طول زندگی خود دارند ( متاسفانه هیچ آمار رسمی در ایران وجود ندارد) و در اروپا شیوع آن را در قشر در حال تحصیل و دانشجویان بیشتربوده است. تا سالهای حدود 1965 توسط اکثر پزشکان عمل خودارضاعی شدیدا نکوهیده میشد ولی پس از آن بتدریج توسط گروه متعددی از پزشکان نظر مثبت تری به آن داده شده است و گاهی نیز بعنوان درمان توصیه شده است.دلایل پزشکانی که نظر مثبت بر عمل (masturbation) دارند, خودارضائی را بعنوان راه جلوگیری از شیوع بیماریهای مقاربتی و افزایش تعداد حاملگی غیرقانونی ناشی از ارتباط جنسی جوانان میدانند و یا بعنوان قسمتی از رفتار جنسی طبیعی قلمداد کرده اند و شاید صرفا مضرات آن را در حد دفع مقداری از مایع منی (semen) یعنی دفع مقادیر ناچیزی پروتئین و ویتامین و مواد قندی میدانند (نظر مولف) و همچنین با عمل خودارضائی از فشارهای عصبی ناشی از تحریکات جنسی خواهد شد.

برای درک مضرات استمناء ابتدا مسیر عصبی یک تحریک جنسی تا انزال را طی عمل نزدیکی بطور ساده مرور میکنیم.

ابتدا نعوظ با تحریکات دو مسیر, یکی مسیر رفلکسی (reflexogenic) که ناشی ازتحریک حس پنجگانه بخصوص لامسه و بینائی , و دیگری مسیر ذهنی (psychogenic) که ناشی از تحریکات ذهنی است. از طریق این دو مسیر مراکز نخاعی و فوق نخاعی (supraspinal) و سیستم عصبی مرکزی و هیپوتالاموس , ابتدا منجر به بروز نعوظ و سپس ادامه و استمرار تحریکات مراکز جنسی مغز, شدت تحریکات به حدی بالا میرود که به حد آستانه ارضای جنسی فرد برسد و عمل انزال صورت گیرد . این مسیر طبیعی تا انزال, با عمل نزدیکی میتواند رخ دهد و یا طی مرحله REM خواب (rapid eye movment) انجام شود. (خواب شامل چندین مرحله سطحی تا عمقی میباشد. در یکی از این مراحل , حرکت سریع کره چشم وجود دارد که به این مرحله REM گقته میشود). در این مرحله در افراد سالم نعوظ آلت تناسلی ایجاد شده و خواب دیدن و رویا نیز رخ میدهد. طی نعوظ ممکن است همراه با تحریکات جنسی ناشی از رویای شبانه, میزان تحریکات به حد آستانه انزال رسیده و منجر به ارضای جنسی و انزال طبیعی گردد (محتلم شدن یا جنابت ). آنچه توضیح داده شد مسیر طبیعی ارضای جنسی و انزال بود ولی طی عمل استمناء مسیر تحریکات رفلکسی ناشی از حس های پنج گانه, بجای حس لمس تمامی بدن, محدود به حس لمس موضعی ناحیه محدودی از آلت تناسلی میباشد. همچنین تحریک سایر احساس مانند بینائی, شنوائی و حتی بویائی که طی عمل نزدیکی اهمیت دارد در حد صفر خواهد بود.
لذا جهت رسیدن به آستانه ارضای جنسی, لازم است مسیر ذهنی (psychogenic) جبران کمبود تحریکات مسیر رفلکسی و حسی را بنماید, لذا با فشار ذهنی و عصبی مضاعف, مغز مسیر را به سمت رسیدن به حد آستانه انزال طی میکند. که این فشار مضاعف میتواند با تکرار, عوارض عصبی ببار آورد. و همچنین بتدریج مرکز عصبی تحریکات جنسی با کاهش آستانه ارضای جنسی وانزال, سعی در جبران این کمبود تحریکات حسی را خواهد کرد تا مغز فشار کمتری را متحمل گردد. و در نتیجه با کاهش آستانه ارضای جنسی به تدریج فرد مبتلا به زود انزالی(premature ejaculation )خواهد شد. که عارضه شایع ناشی از استمناء میباشد.

ادامه مطلب...

بررسی خود ارضایی از نقطه نظر علمی (1)

 در طول 7 سـال ابتـدایی زنـدگی، نیروی جنسی در یک پسربچه در تمام قسمت های بدن او توزیع می شود. از 7 تا 14 سالگی، نیروی جنسی به اعضای جنسی منتقل می گردد ( در آقایون بیضه ها و در خانم ها تخمدان) در این زمان تفاوت های ظاهری میان جنس مذکر و مونث پدید می آید.
در مردان استخوان ها قدری درشت تر شده و بدن عضلانی تر می شود، و به تدریج تن صدای آنها تغییر پیدا می کند. البته باید توجه داشت که این تغییرات با گذر زمان تکمیل می شوند. شروع این تغییرات حاکی از ابتدای سن بلوغ است. پس از آن منی و به مثابه آن اسپرم تولید می شود، ولی اسپرم ها در این زمان به بلوغ کامل نرسیده اند. بر اساس پژوهش های پزشکی، محققین بر این باورند که اسپرم ها در سن 18 سالگی شروع به بالغ شدن می کنند و در سن 21 سالگی مرحله ی بلوغ آنها تکامل پیدا می کند. در این زمان رشد بیضه ها و غدد مترشحه داخلی بدن نیز به آخرین حد خود می رسد.

ارتباط میان غدد جنسی و غدد درون ریز

در ارگانیسم بدن انسان 7 غده مترشحه داخلی وجود دارد. هر یک از این غدد هورمون های متفاوتی را ترشح می کنند که پیام های مختلفی را به اعضای دیگر منتقل میسازند. این غدد مسئول تنظیم و تعدیل عملکردهای مختلف بدن از جمله رشد، فشار خون، دمای بدن، میزان کلسیم، شکر، فسفر، و از همه مهمتر عملکرد جنسی افراد هستند. زمانی که هر یک از این غدد به نحوی قادر به نشان دادن واکنش درست از خود نباشند، بدن ممکن است با انواع و اقسام مختلف اختلالات مواجه شود. به همین دلیل است که برخی از افرادی که در غدد خود با اختلال روبرو می شوند، باید با استفاده از هورمون های مصنوعی نیازهای بدن خود را مرتفع سازند.
مهمترین غده درون ریز، غده هیپوفیز نام دارد. این غده توانایی آن را دارد که به کل غدد درون ریز شدت و یا کسرت عمل وارد کند. غده ی هیپوفیز همچنین از جمله مهمترین غده های جنسی نیز محسوب می شود.
غده معروف هیپوفیز که محور اصلی کنترل فعالیت های بیضه ای/تخمدانی است، کنترل کلیه ی تنظیمات جنسی در بدن خانم ها و آقایون را به عهده دارد.
در مردان این غده فعالیت های جنسی خود را از زمان بلوغ -یعنی درست وقتی که هورمونهایی را به منظور تحریک اعضای جنسی به خون می فرستد- کار خود را شروع می کند.
در خانم ها هم غده ی هیپوفیز در دوران بلوغ با ایجاد هورمون هایی که سبب تخمک گذاری در تخمدان ها می شوند، کار خود را شروع می کند. هر یک از تخمک ها حاوی هورمون های جنسی زنانه هستند که سبب ایجاد و گسترش خصوصیات زنانه در بانوان می شوند.
همه ی انسان ها در تمام طول زندگی خود دائماً در حال انتقال و تغییر شکل انرژی هستند. همه چیز در زندگی انسان ها شروع و پایانی دارد و رابطه جنسی نیز از این امر مستثنی نخواهد بود.
اندام های جنسی انرژی را تولید می کنند که باعث ایجاد تمایلات و گرایش های جنسی در افراد می شود؛ اما به منظور تولید یک چنین انرژیی، اندام های جنسی باید از منبع ذهنی تغذیه شوند. افکار و تصورات جنسی به عنوان مواد اولیه ی تولید اسپرم و انرژی جنسی محسوب می شوند.
زندگی یک انسان از تلفیق یک اسپرم با تخمک شکل می گیرد. تنها یک اسپرماتوزوئید (نطفه) این توانایی را دارد که یک انسان جدید خلق نماید. گفته می شود که در هر بار انزال، مردها چیزی در حدود میلیون ها اسپرم از دست می دهند.
در یک زمین کشاورزی زمانی که کشاورز تصمیم می گیرد دانه بکارد، بهترین انواع دانه ها را انتخاب می کند، زمین را به خوبی شخم می زند، و دو تا سه دانه می کارد –و نه میلیونها- و زمانیکه این دانه ها بزرگ شده و رشد کردند، از آنها استفاده کرده میوه هایشان را میخورد و زندگی می کند.
به عنوان مثال یک درخت لیمو را در نظر بگیرید. این درخت زمانی به مرحله تکامل خود می رسد که بتواند میوه های رسیده ی لیمو پرورش دهد. اما اگر کسی به این امر توجه نداشته باشد و میوه ها را پیش از رسیده شدن کامل از درخت بچیند، با این کار خود به رشد درخت صدمه وارد کرده و اجازه نمی دهد که درخت به رشد و تکامل نهایی خود برسد. این امر در مورد ارتباط جنسی نیز صدق می کند. اگر فرد پیش از رسیدن به بلوغ کامل بخواهد از انرژی جنسی خود استفاده کند، به بدن خود صدمات جبران ناپذیری وارد می کند که در زیر نگاه کوتاهی به این مشکلات خواهیم داشت.

ارتباط جنسی و ورزش

ادامه مطلب...

تأثیر خود ارضایی بر زندگی زناشویی
تعریف خود ارضائی:
مجموعه رفتاری که بر اثر پردازش ذهنی ازیک رابطه جنسی انجام شده و به یک ارگاسم مجازی منتهی می شود را خودارضائی می گویند .
تفاوت خود ارضایی با رابطه جنسی :
بسیاری از محققین و افراد صاحب نظر در این باره مقالاتی را ارائه کرده اند نقطه مشترکی که در این مقاله ها بدستم رسید این بود که رابطه جنسی یک نیاز طبیعی می باشد اما آیا خود ارضایی می تواند جایگزین رابطه جنسی شود . انجام عمل خودارضایی در هر شرایطی امکان پذیر است چون در ذهن ما شخص خاصی جهت رابطه پردازش شده و ما با انجام اعمالی خاص باعث ارضاء شدن خود  می شویم ، هم دررابطه جنسی و هم در خود ارضایی عمل ارگاسم صورت می گیرد هر دوی آنها می تواند لذت بخش باشد اما تاثیر کدامیک بر روی ما بیشتر است ؟
آثار منفی جسمی روحی و جنسی اعتیاد به خودارضایی و تاثرات آن بر رابطه جنسی و زندگی زناشویی :
افرادی که زود تحریک می شوند و برای ارضای خود به سوی خود ارضایی می روند بدانند که خود ارضایی تحریک پذیری را به میزان زیادی افزایش می دهد از این رو تنها با این کار عطش خود را زیادتر کرده اند . فردی که به خود ارضایی اعتیاد دارد مطمئنا در زندگی زناشویی خود در رابطه جنسی با شریک خود دچار مشکل جدی خواهد شد این فرد از رابطه جنسی حقیقی به ارگاسم نخواهد رسید پس نخواهد توانست خود و شریک جنسی خود را ارضاء کند و از رابطه جنسی حقیقی لذت ببرد. این گونه افراد معمولا انسانهای سردی خواهند شد . از تاثیرات روحی اعتیاد به خود ارضایی می توان بی حوصلگی عدم تمرکز لاغری ناتوانی جسمی سردردهای میگرنی را نامبرد . اعتیاد به خودارضایی آسیب های زیادی از نظری جنسی به فرد وارد می سازد در خانمها می تواند باعث شود تا عمل لقاح و تخمک ریزی به درستی انجام نگیرد و یا هرگز صاحب فرزند نشوند و یا اینکه فرزند آنها ناقص به دنیا خواهد آمد .
مطمئن باشید علائم منفی خود ارضایی از سنین جوانی آغاز می شود. پرخاشگری یکی از عوامل اعتیاد به خودارضایی می باشد.
کسانی که مبتلا به استمنا ( خود ارضایی ) هستند ، بعدها مبتلا به بیماری زود انزالی می شوند که این بیماری تاثیر بسیار منفی بر روابط زناشویی دارد و در بسیاری از موارد منجر به طلاق می گردد زیرا این افراد نمی توانند همسر خود را به اوج لذت جماع ( ارگاسم ) برسانند و این مسئله موجب سرخوردگی شدید زن می شود. پس لذت تمایلات واقعی جنسی را از خود و همسر خود نگیرید .
مهمترین عوارض خودارضایی ( استمنا ) :
* در دین مبین اسلام این کار حرام است و از گناهان کبیره به شمار می رود .
* خودارضایی حالت خواب آلودگی به همراه دارد .
* خود ارضایی باعث بهم ریختگی وضعیت فکری و هوشیاری انسان می شود .
* خود ارضایی بینایی را نیز تحت تاثیر قرار می دهد در مردان خارج شدن بیش از حد اسپرم باعث می شود تا در عمل لقاح قدرت بارگذاری اسپرم آنها کاهش یافته و از اینرو نتوانند صاحب فرزند شود .
* پوکی استخوان در دوران میان سالی برای خانمها و آقایانی که در دوران نوجوانی و جوانی اعتیاد به خودارضایی داشته اند امری بعید نمی باشد.
* خودارضایی بر غدد هیپوتالاموس مغز آسیب جدی به همراه دارد.

ادامه مطلب...

بررسی خود ارضایی از نقطه نظر علمی (2)

عواقب خودارضایی

با توجه به رویکرد نفسـانی-عـاطـفی رابـطه جنـسی، فـرویـد معتـقد است که رابطه جنسی محصول گردهمایی یک زن و یک مرد است کـه یـکدیـگر را دوسـت بـدارند و مکمل یکدیگر باشند.
به همین دلیل هم هست که فروید خود ارضایی را یک نقص فردی نـامگـذاری مـی کند (بـه این دلیل که طرف دوم در این ارتباط وجود ندارد مگر در خیال). در حین خود ارضایی فرد اگر مرد بـاشــد، یک زن را در ذهن خود مجسم می کند و اگر زن بـاشد یک مرد را در ذهن خود مجسم کرده و با او وارد رابـطـه جنسی می شود. در این حال خستگی چند برابر می شود، چرا که فرد هم از نظر جنسی از خود کار می کشد و هم از نظر ذهنی. تصویر شریک جنسی خیالی، مانند یک لوح در ضمیر ناخودآگاه فرد حک می شود و سبب بروز انزال های شبانه ناخواسته می شود. به این ترتیب که فرد هر چقدر بیشتر خود ارضایی کند، میزان این انزال های شبانه افزایش می یابد.
دمای خارجی بدن انسان 98 درجه فارنهایت است و دمای درونی آن 100 درجه فارنهایت. این دما در زمان خود ارضایی افزایش پیدا می کند. زمانیکه انزال به واسطه خود ارضایی پدید می آید، حرکات کرم وار جذب در کیسه ی منی ایجاد می شوند، اما به دلیل خود ارضایی، کیسه ی حاوی منی خیلی زودتر از زمان مقرر تخلیه گردیده است. فرایند طبیعی بدین گونه است که کیسه های منی سعی می کنند تا خود را پر کنند، اما از آنجایی که منی خیلی زودتر از بدن خارج شده، چیزی جز هوای مرطوب از طریق آلت تناسلی مرد جذب نخواهد شد. این هوا بعداً از طریق کیسه منی به سیستم لنفاوی انتقال داده می شود، سپس به مغز انتقال پیدا کرده و باعث ایجاد شک دمایی شده و فضای سردی را میان ماده ی مغزی و سلول ها ایجاد می کند و این امر واکنش نرمال ماده مغزی، سیستم عصبی و جسمانی را مختل می سازد.
کیسه منی می بایست به جای جذب هوا، اسپرم جذب کند، اما این امر مقدور نخواهد بود چراکه اسپرم ها قبلاً آزاد شده اند. علاوه بر این جذب هوا از جذب مایع خیلی ساده تر است.
ساموئل اون ویر، فیلسوف، انسان شناس، و محقق امور جنسی و روانشناس بخش مطالعات جنسی، در کتاب خود با عنوان "یادگیری علوم فردی" در مورد این هوای سرد جذب شده تصریح می دارد که: " در خصوص افرادی که به شخصه استمناء می کنند، به راحتی می توان گفت که چه ایرادی می تواند بوجود آید. زمانی که آنها خود ارضایی می کنند، در حال ارتکاب به جرم در برابر طبیعت هستند. وقتی انزال به واسطه خود ارضایی پدید می آید، حرکات کرم وار جذب ایجاد می شوند که این حرکات برای هر مردی کاملاً قابل درک و تشخیص است و به واسطه ی تاثیر خالی بودن کیسه های منی، این کیسه ها سعی می کنند تا خود را پر کنند و به همین دلیل هوای مرطوب از طریق آلت تناسلی مرد با همان حرکات کرمی شکل، جذب می شود. این سیگنال ها به مغز فرستاده می شوند، به همین دلیل مایع مغزی زیادی در این میان از بین می رود، و در نتیجه فرد از نظر ذهنی خسته می شود. بد نیست بدانید که تعداد بیشماری از مردها به دلیل عمل منفور خودارضایی دیوانه شده اند. مغزی که پر از هوا شود دیگر توانایی تفکر ندارد و قابلیت های ذهنی خود را به طور 100% از دست خواهد داد. به همین دلیل ما هم این عمل نادرست را 100% محکوم می کنیم.
اسپرم ها حاوی رمز ژنتیکی DNA(اسید دی اکسی ریبونوکلئیکDeoxyribonucleic Acid)، RNAیا اسید ریبونوکلویک (Ribonucleic Acid)، آنزیم ها، کلسیم، فسفر، نمک های بیولوژیک، و تستوسترون می باشند. زمانیکه استمناء صورت می پذیرد، کلیه ی این اجزای حیاتی از بدن فرد بیرون کشیده می شوند و اگر فرد در دوران بلوغ قرار داشته باشد، امکان رشد کافی را پیدا نمی کند و نیرویی که در این مواد وجود دارد، جذب نشده و از بدن او خارج می شوند.
از آنجایی که میزان زیادی کلسیم به همراه منی از بدن خارج می شود، فرد احساس خستگی شدید در استخوان ها می کند و ممکن است دچار کوفتگی پا شود. لازم به ذکر است که استخوان های تنومند نشان دهنده ی میزان قدرت فرد هستند. همانطور که می دانید گلبول های قرمز خونی و پلاکت ها در مغز استخوان تولید می شوند. فرد جوانی که خودارضایی می کند، اجازه نمی دهد که مایع مغز استخوان به خوبی شکل بگیرد و باید تا آخر عمر خود شاهد عواقب آن باشد. زمانیکه فسفر بیش از حد طبیعی به واسطه خودارضایی از بدن خارج می شود، مشکلات عصبی از قبیل رعشه برای فرد ایجاد می شود. در زمان خود ارضایی لسیتین نیز از بدن خارج می شود که این امر سبب فرسودگی سیستم عصبی می شود و به مرور زمان موجبات بیحالی، ضعف اعصاب و نهایتاٌ مرگ تدریجی سلول های عصبی را فراهم خواهد آورد.
دکتر اسـپایـتک متخصص برجسته کالبد شناسی امریکایی و رئـیس جامعه عصب شناختی نیـویورک در کـتـاب خـود بـا عنوان "انرژی خالق" اظهار میدارد کـه جنـون هـای متفاوتی بـه واسـطه ی خـود ارضایی و آزار و اذیت های جنسی پدید خـواهد آمـد، چراکه مایـع مـغزی ابتـدا سـرشـار از لسیـتـین است و سپس بـواسطه انـزال غیـرمترقبه، از لسیتین خالی می شود. به همین دلیل ارگان ها بـه جـای آن باید از سایر بافت ها و اعصاب موجود در مغز استفاده کنند.

ادامه مطلب...

چهل روش موثر برای ترک خود ارضایی

سه نکته‌ی مهم مشترک برای تخفیف و درمان میان همه‌ی امراض و عادات وجود دارد:

• در درمان هر بیماری یا ترک هر عادت، مهم‌ترین قسمت عزم و اراده‌ی فرد برای درمان و ترک عادت است.
• عدم یأس و ناامیدی برای ترک و ایمان به علاج آن.
• در نظر گرفتن زمان برای ترک و درمان.
1. نخستین گام برای درمان استمناء، اعتقاد و ایمان به درمان‏پذیری آن و دوری از یأس و ناامیدی است. اما رسیدن به نتیجه و ایجاد هرگونه تغییر و دگرگونی نیازمند گذشت زمان، انتخاب راه صحیح و به کارگیری دقیق دستورها است. از همه اینها مهم‏تر، اراده و خواست فرد، نقش کلیدی و محوری را ایفا می‏کند. درمان و چاره جویی باید منطبق با خواست فرد باشد؛ زیرا تا وقتی که او نخواهد، می‏توان با قاطعیت گفت که درمان نخواهد شد.
بنابر این بیمار اگر بخواهد، می‏تواند بر بیماری اش غلبه کند و جمله معروف – خواستن توانستن است- عین حقیقت است.
2. تلاش برای تقویت اراده از گام‏های مهم در امر بهبود است. نگویید اراده از ما سلب شده است! ممکن است اراده انسان ضعیف شود؛ ولی هیچ گاه از بین نمی‏رود. نشانه اینکه هنوز اراده باقی است، این است که شخص این عمل را در حضور دیگران و در هر شرایطی انجام نمی‏دهد. برای تقویت اراده، راه‏های زیادی پیشنهاد شده که از جمله آنها تلقین به خود است. اراده همچون نهالی است که باید آن را پرورش داد تا به مرحله خودشکوفایی و ثمردهی برسد.
ویکتور پوشه – روان شناسِ فرانسوی – می‏گوید: افراد مبتلا به استمناء، هر روز به دفعات مختلف با تمرکز فکر به خود بگویند: «من به خوبی قادرم این اعتیاد را از خود دور کنم، من قادرم». تکرار این عبارت ساده، اثر عجیبی در تقویت اراده و روحیه دارد.
پل ژاگو بر آن است که: تلقین، قبل از خواب نیز مؤثر است.
3. سعی شود شکم به هنگام خواب، بیش از حد معمول پر نباشد.
4. از پوشیدن لباس‏های تنگ و چسبان اجتناب گردد.
5. از نگاه کردن به مناظر، فیلم‏ها و تصاویر تحریک کننده، خودداری شود
6. از شنیدن و خواندن مباحث و مطالب جنسی و حتی شوخی‏های تحریک‏کننده و فکر کردن در این امور، دوری شود.
7. از خوردن مواد غذایی محرک، مانند خرما، پیاز، مرچ، تخم‏مرغ، گوشت سرخی، و غذاهای چرب – اجتناب و به میزان ضرورت اکتفا شود.
8. قبل از خواب مثانه تخلیه شود.

ادامه مطلب...

عواقب و مضرات خود ارضایی
خود ارضایی و پیامدهای آن
« استمنا » یا « خودارضایی » یکی از راه های انحرافی در ارضای میل جنسی است که نسل جوان را در معرض آسیب های جدی قرار می‏دهد.
از همین رو می‏توان آن را نوعی انحراف جنسی یا بیماری نامید که با جدیت باید در درمان آن کوشید.
آسیب های ناشی از خودارضایی به گونه های مختلفی تقسیم ‏پذیر است که به اختصار به برخی از آنها اشاره می‏شود:
به طور کلی چهار نوع آسیب در پرتوی استمناء یافت می شود :
1. آسیب های جسمانی
2. آسیب های روحی و روانی‏ ضعف حافظه و حواس‏پرتی،
3. آسیب های اجتماعی‏ ناسازگاری خانوادگی،
4. آسیب های معنوی و اخروی
این آسیب ها به عنوان سرشاخه های این مقاله به شمار می رود و در هر شاخه مواردی از آسیب های این عمل بررسی شده:
1. آسیب های جسمانی
 یکی از روش های شناخت پیشرفت بیماری ها در پزشکی، مرحله‏ بندی (staging) علایم بیماری است. براین اساس، برحسب عوارض ایجاد شده در بیمار مبتلا به خودارضایی، سه مرحله (stage) بیان شده است:
1- مرحله مشکل ساز (Problematic)
در افرادی که مدتی است گرفتار خودارضایی شده اند، زودرس ترین عوارض ناشی‏از خودارضایی عبارت است از:
الف. خستگی و کوفتگی (Fatigues/Tiredness)،
ب. عدم تمرکز حواس (Lack of concentration)،
ج. ضعف حافظه (Poor memory)،
د. استرس و اضطراب
2-(Stress/Anxiety). . مرحله گرفتاری شدید (Severe)
بروز علایم زیر در فرد گرفتار، نشان دهنده آن است که شدت ابتلای وی یا مدت آن بیش از مرحله اول است و در نتیجه عوارض شدیدتری ظاهر شده است:
الف. خستگی و کوفتگی (Fatigues/Tiredness)،
ب. نوسان خلق یا تغییرات سریع خلقی (Mood swings)،
ج. حساسیت بیش از حد و زودرنجی ( Irritability)،
د. کمردرد (Lower back pain)، ه. نازک شدن موها (Thinning hair)،
و. ناتوانی جنسی زودرس در جوانی (Youth impotence)،
ز. بی‏خوابی یا بدخوابی و مشکلات مشابه
3-(Insomnia/Sleep problem). . مرحله گرفتاری بسیار شدید یا حالت اعتیاد (Addictive):

ادامه مطلب...

انحرافات جنسی و خود ارضایی در دوران بلوغ
علاوه بر روشهای پیشگیری، در زمینه درمان این انحرافات نیز شیوه های زیر پیشنهاد می شود:
1-گسترش دایره ی ارتباطات
وجوانان مبتلا به انحرافات اخلاقی معمولاً از بُعد ارتباطی، آسیب دیده اند و روابط آنها با اطرافیان و دیگران روابطی سالم و بهنجار نیست.برخی از آنان روابط خود را به حداقل کاهش داده اند و به انزوا گراییده اند و بعضی دیگر روابط را به حالت تهاجمی و ستیزه جویانه تبدیل کرده اند و پاره ای به وابستگیهای افراطی عاطفی کشیده شده اند.ولی خودارضایی، غالباً فرد را به «انزوا»می کشاند و حلقه های ارتباطی میان او و دیگران به تدریج گسیخته می شود.دراین زمینه قبلاً اشاراتی داشتیم و «تنهایی»را یکی از عوامل گرایش به «کامجویی بدلی»تلقی کردیم.
والدین و مربیان در گام اول به دایره ی بسته ارتباطی نوجوان نفوذ کرده و با محبت و جلب اعتماد وی، سعی در برقراری اولین حلقه های ارتباطی می نمایند.کسانی که بیشتر مورد قبول و اعتماد نوجوان هستند باید پیشقدم شوندو ابتکارعمل را به دست گیرند.
هر گونه عملی که نوجوان گریزپا را زیر نفوذ قرار دهد و پلهای شکسته ی ارتباطی را تجدید بنا کند، لازم است انجام شود.درمحیط خانواده عواملی چون اعمال محبت صادقانه به نوجوان، احترام به شخصیت وی، مسئولیت سپاری و نظر مشورتی او را جویا شدن، می تواند منجر به برقراری روابطی گرم و ثمربخش گردد و توان متراکم نوجوان در کانالهای مطمئن و سالم به جریان افتد.
در محیط مدرسه نیز با استفاده از برقراری روابط صمیمانه و نزدیک عاطفی، شرکت دادن او در فعالیتهای فوق برنامه،تفویض مسئولیت و تأکید بر جنبه های مثبت شخصیت او، می توان به وی جلوه های نوینی از ارتباطهای اجتماعی را ارائه داد و درجلب اعتماد وی کوشید.مربیان امور تربیتی به لحاظ اعتماد دانش آموزان، می توانند از برخی همکاریهای نوجوان مدد جویند و ضمن ایجاد ارتباط میان نوجوان مبتلا و همکلاسهای با نفوذ و با ایمان، دایره ی ارتباطی را گسترش دهند. شایان ذکر است که زمانی باید به این کار اقدام نمود که از عدم انتقال منفی نوجوان به دوستانش در زمینه ی خودارضایی، اطمینان حاصل شود.
ترتیب دادن برنامه های دسته جمعی و گروهی نظیر:اردوهای دانش آموزی، بازدیدها و فعالیتهای دیگر، می تواند زمینه ساز برقراری روابطی گرم و ثمربخش بین نوجوانان و دیگران باشد.
اگر در نوجوان، استعدادهای ویژه ای نظیر نویسندگی، شعر، سرود، بازی در نمایش و تئاتر مدارس وجود دارد، می توان از آنها بهره گرفت و به نحو مناسبی نوجوان را دراین قبیل فعالیتها، شرکت داد.یادآوری می نماییم اولین فردی که به نوجوان نزدیک می شود و سعی در توسعه ی گستره ی ارتباطی نوجوان دارد باید از اعتماد بالایی نزد او برخوردار باشد تا نوجوان حاضر به ترک جزیره ی تنهایی خود و پیوستن به جمع و فعالیت در آن شود.
2-تصعید (والایش)(1)
یکی از شیوه های درمان خودارضایی، تغییرجهت دادن انرژی روانی نوجوان از هدفهای جنسی به هدفهای فرهنگی، اخلاقی و هنری است.این شیوه که در روانکاوی نیز بسیار شهرت دارد تحت عناوین:بهگرایی، والاگرایی، اعتلاجویی، تلطیف غریزه و والایش هم به کار رفته و بالاخره در مفهوم تبدیل به احسن نهفته است.منتها باید به تفاوتی که بین نظریه ی روانکاوی و نظریه ی انسان سالم درمکتب اسلام وجود دارد، عنایت کامل داشت.
در روانکاوی (به ویژه مکتب فروید)اعتقاد برآن است که بین نیروی جنسی و فعالیتهای هنری،عاطفی، نظیر موسیقی، شعر و ادبیات رابطه ای موجود است و همچنین معتقد است که بسیاری از پدیده های انسانی از فراگرفتن زبان و اکتشاف علمی تا ساختن شاهکارهای موسیقی و انواع سمفونیها، همه ازتکاپوی مکانیسم والایش سرچشمه می گیرند و به بیان «فروید»:
سائقهای جنسی،در راه تحصیل عالیترین موفقیتهای فرهنگی، هنری و اجتماعی روح بشر سهیم بوده اند.(2)
فروید همچنین معتقد است:
با استفاده از مکانیسم والاگرایی می توان نیروی جنسی را، در فضای دیگری به کار انداخت و ظرفیت روانی قابل ملاحظه ای پدید آورد.(3)
آنچه که فروید بر آن تأکید می کند، اصالت بخشیدن به نیروی جنسی و نقش بنیادی برای آن قائل شدن است، به گونه ای که تمامی مظاهرحیات انسان از قبیل خلاقیت و ابتکار، ذوق ادبی و هنری و اکشتافات و اختراعات را نشأت گرفته از نیروی جنسی می داند.
در وجود آدمی،غرایز و نیروهای مختلفی،تنظیم فعالیتهای گوناگون را برعهده دارند:غریزه ی مادری، غریزه ی صیانت ذات، غریزه ی جنسی و سایر سائقها، درمنطقه ی خاصی از وجود انسان حضور و تأثیر فعالانه دارند و منشأ آنها و همچنین ماهیت هریک، متفاوت از بقیه بوده و مستقل عمل می کنند.
این گونه نیست که تمامی این فعالیتها صرفاً از (سائق)نیروی جنسی سرچشمه گرفته باشد و مثلاً علاقه ی مادر به فرزند که یک نوع رابطه ی پاک و عاطفی است، منشأ جنسی داشته باشد.درحالی که روانکاوی، تظاهرات عاطفی انسان را مرتبط با نیروی جنسی می داند.
از سوی دیگر، گرایشهای متعالی و مثبتی نظیر گرایش به عشق و پرستش، گرایش به خلاقیت، گرایش به حقیقت (دانش)، گرایش به زیبایی و گرایش به فضیلتهای اخلاقی فطری هستند و مبیّن تظاهرات عاطفی و اخلاقی می باشند. با توجه به جنبه ی استقلال داشتن هرکدام از جنبه های فوق از یکدیگر، چگونه می توان توجیه نمود که تمایم تظاهرات متعالی روح انسان، نشأت گرفته از نیروی جنسی است؟
به هرحال، منظور از تصعید (والایش)این است که انرژیهای روانی نوجوان را که در جهت ارضای بدلی تمایلات جنسی اش به کار گرفته شده است، تغییرداده و تعالی بخشیده و آن را در مسیر اهداف مثبت اجتماعی، فرهنگی، اخلاقی و غیره به کار گیریم.لکن انتخاب اهداف فوق، بستگی تام به استعدادها و توانهای نوجوان دارد و همان گونه که تفاوتهای فردی، وجود قابلیتهای گوناگون را در افراد تأیید می کند، لازم است اهداف والایش با استعدادهای نوجوان، تطابق مناسب داشته باشد.
علی رغم واقعیت یاد شده درنهاد و عمق وجود همه ی نوجوانان، گرایش به معنویت از حضوری فوق العاده برخوردار است؛زمینه ای که اگر درست به کار گرفته شود، والایش (تصعید)به بهترین نحو صورت خواهد گرفت.

3-مثبت گرایی

ادامه مطلب...

پاسخ به یک شبهه
شبهه :
نباید علماء ، انسان را از خود ارضایی نهی کنند چون اولا : ضرر ندارد ، ثانیا اگر بپذیریم ضرری دارد و به شکل عادت در آمده باشد، ترک آن ممکن نخواهد بود و درمان ندارد. پس دیگر با بیان این ضررها ، باعث افسردگی افراد مبتلا نیز نشویم.
پاسخ :
برای این که بتوان بر عادت غلبه کرد ، لازم است که به چند مطلب اساسی اشاره کنیم و در ضمن بحث به ضررهای آن می پردازیم :
الف) نخستین گام برای درمان این عادت، اعتقاد و ایمان به قابل درمان بودن آن و دوری از یأس و ناامیدی است. امّا رسیدن به نتیجه نیازمند زمان، انتخاب راه صحیح و تحمل دشواری‎ها است.
ب) شما یک انسان و مهم‎تر از آن یک جوان مسلمان هستید و صاحب اراده و ترک عادت نیازمند به کار گرفتن اراده حضرتعالی است. و شما نمی‎توانید بفرمائید که اراده ندارم و ارده‎ام از من سلب شده است چرا که خدمت امام صادق ـ علیه السّلام ـ عرض کردند «جوانی گرفتار عادت زشت خودارضایی است و معتقد است که دیگر اراده‎ای برای ترک این عمل در خود نمی‎بیند امام ـ علیه السّلام ـ فرمودند آیا این کار را در حضور دیگران هم انجام می‎دهد؟ عرض کردند: خیر. آن‎گاه امام ـ علیه السّلام ـ فرمودند: پس معلوم است که این فرد اراده دارد و با اراده از انجام این کار در حضور دیگران خودداری می‎کند، اگر اصلاً اراده نداشت در حضور آنان هم (بدون اراده) آن کار را انجام می‎داد». امّا اگر جنابعالی بفرمائید که غلبه بر این عادت نیاز به اراده‎ای نیرومند و قوی دارد باید به عرض برسانم که فرمایش شما صحیح است و اراده همچون نهالی است که باید آنرا پرورش داد تا به مرحله خود شکوفایی و ثمردهی برسد و به عبارت دیگر اراده تقویت شدنی و پرورش یافتنی است و با تربیت آن به کنترل کامل شما در خواهد آمد و معنای این کلام اخیر این است که باید اندک اندک مقابله با این عادت را شروع کنید تا به نتیجه نهایی و مورد رضایت خود و خداوند متعال برسید.
ج): مهم‎ترین و اصلی‎ترین عاملی که می‎تواند شما را در راه غلبه بر عادت نامطلوب خود کمک کند این است که خودتان بخواهید که به نتیجه و هدف برسید زیرا این جمله معروف «خواستن توانستن است» را زیاد شنیده‎ایم. و این کلام گهربار و باارزش فقط حرف و عبارت نیست بلکه یک حقیقتی است که باید آنرا به مرحله عمل درآوریم و خود شما مصادیق بسیار زیادی برای آن سراغ دارید که فرد خواسته است و به نتیجه هم رسیده است یعنی این‎که توانسته است آنچه را که خواسته است انجام دهد.
د) یکی از صاحب‎نظران تعلیم و تربیت می‎گوید «وقتی که بخواهیم با عادت زشتی ستیزه کنیم ابتدا باید نتایج نامطلوب آنرا در نظر مجسّم سازیم و بعد منافعی که در نتیجه ترک آن عاید ما می‎شود در درون خود تصوّر کنیم و سپس مواقعی را که قربانی آن عادت شده‎ایم بخاطر آوریم در نتیجه این عمل، هر بار که چنین نمایشی در روح خود می‎دهیم بر تحریک یا وسوسه (عادت زشت) چیره‎گی یافته و لذّت ترک آن را در خود احساس می‎کنیم.»
با توجّه به مطالب یاد شده بخشی از این ضررها را به صورت دسته‎بندی برایتان مکتوب می‎نمایم تا انگیزه شما برای ترک این عادت و بکار گرفتن اراده خود بیشتر شود.
الف) ضررهای جسمانی:
1.تحریک زیاد هیپوتالاموس و در نتیجه تحریک افراطی غدد جنسی که سبب پرکاری نامتناسب آن‎ها می‎شود، بلوغ زودرس را بدنبال دارد که شما از عواقب نامطلوب بلوغ زودرس ناآگاه نیستید.
2.کاهش و تخلیه مکرر قوای جسمانی و روحی حاصل از عمل خود ارضایی به ضعف عمومی بدن و بالاخره پیری زودرس می‎انجامد.
3.به علت افزایش جریان خون در اعضای تناسلی، مغز و مراکز حساس دیگر مکرراً دچار کاهش نسبی خون می‎شوند، هم‎چنین تخلیه‎های مکرر عصبی و عدم ارضای روحی در دراز مدت موجب ضعف عصبی و عوارض روحی می‎گردد.
4.ضعف بینایی و بی‎اشتهایی و در صورت افراط، ضعف استخوانی و ناراحتی‎های مفصلی از عوارض خودارضایی است. هم‎چنین در مراحل افراطی و یا در برخی شرایط خاص مزاجی این عارضه به ضعف عصبی و لرزش دست و گاه به فلج بعضی از اعضا منجر می‎شود و ممکن است سبب فلج تمام اعضای بدن نیز بشود.
5.ضعف جنسی و انزال زودرس از دیگر عوارض است و بعد از ازدواج فرد را دچار مشکل ارتباطی خواهد کرد.
6.بی‎تحرکی، تحلیل رفتن قوای جسمانی، آسیب‎پذیری در برابر بیماری‎ها، بیماری‎های مقاربتی، عقیم شدن و ناتوانی در تولید مثل، از بین رفتن شفافیت چشم، از بین رفتن نورانیت و بشّاشیت چهره و... همگی از عوارض جسمی خود ارضایی هستند.
ب) ضررهای روحی و روانی:
1. رکود فکری و اختلال‎های متعدد روانی از قبیل افسردگی و اضطراب.
2. فرد از نظر فکری، نوعی توجّه نسبتاً مداوم به موضوعات جنسی پیدا می‎کند که این فکر از تفکر آزاد و تمرکز جلوگیری می‎نماید.
3. ضعف حافظه، حواس‎پرتی و ناتوانی در تمرکز فکری، منزوی شدن و گوشه‎گیری، پرخاش‎گری و بداخلاقی هم از عوارض خودارضایی‎ هستند.
4. از بین رفتن خلاقیت‎ها و توانایی‎ها، سرکوب شدن استعدادها.
5. بی‎ذوقی، بی‎نشاطی.
6. یأس از زندگی و ناامیدی نسبت به آینده.
7. هوس‎باز و بی‎بند بار شدن و اعتیاد به ارضای جنسی نامشروع.
8. بی‎احساسی و بی‎تفاوتی، کم‎رویی.
9. بی‎علاقگی نسبت به امور معنوی و از بین رفتن صفای دل.
10. احساس گناه، ضعف اراده، عدم اعتماد به نفس و صدها عارضه خطرناک دیگر.

ج) ضررهای اجتماعی:

ادامه مطلب...

آثار خودارضایی در دوران نوجوانی
نوجوانانی که مبتلا به این انحراف بوده اند، متناسب به جنس و سن، مدت ابتلا و برخی موارد دیگر، آثارنامطلوبی را بر جسم و روح خود احساس کرده اند.
در اینجا بهتراست به تحقیقی که حاصل بررسی 400 نامه ی رسیده از نوجوانان کشور به برنامه ی « آینده سازان » رادیو است و توسط آقای عباس رحیمی نژاد و همکاری آقای رضا دهبانی انجام گرفته و مدیریت تحقیقات و آموزش امور تربیتی وزارت آموزش و پرورش در دی ماه 1367 آن را منتشر نموده است، اشاره ای گذرا داشته باشیم و مواردی را از این تحقیق نقل کنیم:
«افرادی که مبتلا به استمنا ( خودارضایی ) می باشند، موارد زیر را به عنوان تأثیر استمنا در سلامتی خود ذکر کرده اند. شایان ذکر است که این افراد ناراحتیهای زیر را ناشی از ابتلا به استمنا می دانند:
1-ضعیف شدن چشم
2-لاغر شدن صورت
3-ضعف اعصاب
4-لاغر شدن بدن
5-سرگیجه
6-زود به زود زکام شدن
7-کم خونی
8-سست شدن زانو
9-سیاه شدن دور چشم
10-ضعیف شدن حافظه
11-زرد شدن صورت
12-ضعیف شدن حس شنوایی
13-جوش زدن صورت
14-شنیدن صدای زنگ در گوش
15-گوشه گیری
16-ظاهر نشدن در اجتماع
17-ضعف ایمان
18-بیمار شدن از نظر جسمی و روحی
19-ناراحتیهای بسیار دیگر
موارد عمده دراختلال سلامتی این افراد به نقل از آنها به ترتیب عبارتند از:
ضعیف شدن چشم، لاغرشدن صورت، ضعف اعصاب (افزایش تحریک پذیری)، ضعیف شدن بدن، ضعف حافظه و گوشه گیری.»
آثار دیگر خودارضایی
«موریس دبس» نیز در زمینه ی آثار ابتلا به استمنا (خودارضایی) می نویسد:(1)
علایم عادی جلق زدن ( استمنا ) را همه می شناسند و آن عبارت است از: پریدگی رنگ و بخصوص حلقه ی سیاه رنگی که به دور چشم پیدا می شود؛ فرد همواره خسته و خواب آلوده به نظر می رسد، توجه او به سختی به چیزی جلب می شود.غالب اوقات یک شرم و حیای اغراق آمیز و کاذب در وی پیدا می شود، گوشه گیری اختیار می کند و خواب وی آشفته و ناراحت است.
این کار، جوان را بسیار خسته می کند و در طبایع حساس تولید و وسواس و تردید عجیبی می نماید، به طوری که همواره خجل و شرمسار است و خود را مجرم می پندارد.در هنگام مطالعه در امراض ذهنی و فکری، غالباً با این عادت زشت برخورد می نماییم.تمامی جوانانی که در تحصیل عقب می مانند و مخصوصاً اشخاص ابله و گیج حتماً به آن مبتلا بوده اند که در این موارد، این عمل یک عادت زشت واقعی را پیدا می کند.

چند نکته ی مهم در ارتباط با استمنا ، در پسران

در تحقیق مذکور چند نکته ی مهم به چشم می خورد:(2)
1-شروع استمنا به طور کلی بیشتر در سنین 12 تا 14 صورت می گیرد؛ به عبارت دیگر، این مشکل از هنگام ورود دانش آموز به مقطع راهنمایی آغاز می شود.
2-مدت اعتیاد به این عمل از 3 تا 8 سال ذکر شده است.
3-افرادی که توانسته اند این عمل را ترک کنند، در سالهای آخر دبیرستان مشغول تحصیل بوده اند؛ به بیان دیگر این مشکل از دوره ی راهنمایی آغاز می شود و تقریباً درپایان دوره ی دبیرستان رو به کاهش می گذارد.
4-نحوه ی ابتلا بیشتر تماس با دوستان منحرف از جمله همکلاسهای منحرف و نگاه کردن به نامحرم و...ذکر شده است.
5-حدوداً هشت نفر از 25 نفر افراد مزبور، ذکر کرده اند که دچار افت تحصیلی شده اند.این افت تحصیلی از عدم تمرکز در درس خواندن شروع و به مردود شدن ختم می شود.
6-اکثر افراد مبتلا به استمنا (16نفر از 25نفر)اظهار نموده اند که آنقدر اراده ندارند تا بتوانند دست از این کار بردارند.
7-کسانی که توانسته اند استمنا را ترک کنند، نگران هستند که آیا می توانند پس از ترک این عمل، ازدواج کنند و صاحب فرزند شوند.اگر پاسخ این سؤال مثبت است، آیا پس از گذشت چه مدت از ترک این عمل، افراد مذکور می توانند ازدواج کنند؟ همچنین این افراد پرسیده اند که آیا عوارض ناشی از استمنا پس از ترک آن از بین خواهد رفت یا خیر؟
برخی نیز پرسیده اند که آیا پس از ترک این عمل، گناه آنان بخشوده خواهد شد؟
8-ابتلا به استمنا به سلامت روانی فرد ضربه ی شدیدی می زند به طوری که افت تحصیلی هشت نفر از 24 نفر، یک نمونه ی بارز آن است. ضعف اراده در ترک استمنا که فرد، خود را اسیر و ناتوان در برابر ترک آن می بیند، ضربه ی مهم دیگری است.این ضعف اراده ی او برای ترک عملی که می خواهد آن را انجام ندهد و نمی تواند ترک کند، باعث می شود که شخص خود را مریض روحی بداند، دایم ناراحت باشد و گوشه گیری کند، خود را نسبت به جامعه عقب مانده احساس کند و عصبی یا تحریک پذیرباشد و اعتماد به نفس خود را از دست بدهد.این نمونه های ذکر شده، مواردی است که به عنوان ضربات روحی و روانی بر فرد وارد می شود و آسایش و آرامش فکری را از او سلب می کند؛به نحوی که فرد مبتلا به استمنا قادر نیست مثل دیگر افراد همسن و سال خود به زندگی عادی بپردازد.
زمینه های خاص انحراف و خودارضایی دختران
در تحقیق فوق، بررسیهایی در زمینه ی علل به انحراف کشیده شدن دختران انجام شده که حاصل آن، به شرح زیر است:
به طور کلی بی توجهی والدین درمراقبت از فرزندان به عنوان علت انحراف جنسی باید تلقی شود.موارد زیر نمونه هایی است از بی توجهی والدین نسبت به مسایل جنسی دختران:
1-اطلاع دختران از روابط ویژه والدین
2-مورد تجاوز قرارگرفتن دختران از سوی فامیل و افراد غریبه
3-عدم نظارت والدین در دوستی دخترانشان با دوستان ناباب
4-جهل دختران نسبت به عوارض دستمالی کردن عضو جنسی خود (در بسیاری از موارد دختران این کار را به عنوان عادت انجام می دهند و آن را یک سرگرمی تلقی می کنند.اما وقتی مبتلا به خودارضایی شدند، کم کم می فهمند که چه کرده اند.)
5-کنار هم قرار دادن بستر خواب دختر و پسر نابالغ
6-تنها گذاشتن دختر و پسر بالغ در خانه
7-تنها گذاشتن دختر در خانه (که از سوی همسایه یا افرد دیگر به آنها تجاوز شده است.)
نتیجه
باید اذعان نمود که دختران از نظر جنسی نسبت به پسران، ضربه پذیرتر می باشند.تمایلات خودکشی نیز در دختران، بخصوص دخترانی که مورد تجاوز قرار گرفته اند، بسیار زیاد است.در حالی که در پسران وضع به این گونه نیست.دختران چون به لحاظ جسمی ضعیف تر از پسران هستند، با سهولت و رغبت بیشتری از طرف افراد هوسران مورد تجاوز قرار می گیرند.چون سن بلوغ در دختران کمتر از سن بلوغ پسران است و آنها زودتر از پسران بالغ می شوند.
دختران در این سن معمولاً از آگاهیها و تعلیمات جنسی برخوردار نیستند، لذا به سهولت در دام انحراف جنسی می غلتند.
پیشنهاد می شود مراقبتهای والدین از اواخر مقطع تحصیلی ابتدایی (پنجم دبستان) بیشتر شود.
نکته ای را که باید به مطلب فوق افزود،تفاوتهای جسمی و جنسی دختران و پسران است، به گونه ای که میزان و نحوه ی تأثیرپذیری آنها از انحرافات کاملاً با یکدیگر متفاوت است.وضعیت یک پسر نوجوان قبل و بعد از انحراف جنسی (به ویژه ارتباط با جنس مخالف) تا این اندازه دگرگون نمی گردد. دختر در رابطه با انحراف و تجاوز جنسی، چیزی را از دست می دهد که به دست آوردنش محال است.حال آن که پسر نوجوان تقریباً تغییر چشمگیری در خود احساس نمی کند.از این رو احتمال آبروریزی و رسوایی دختران بیش از پسران است و چون تقریباً راه نجاتی، نمی یابند، در ورطه ی ناامیدی دست و پا می زنند و غالباً خودکشی را نقطه پایان خوبی برای همه چیز می دانند.بیشتردخترانی که به آلودگی اخلاقی کشانیده می شوند،
به دلیل آن که راه ازدواج و تشکیل خانواده را بر روی خود مسدود می بینند، از آینده کاملاً ناامید و سرخورده می شوند.زیرا سلامت لازم را برای ازدواج آبرومندانه در خود نمی یابند.در این صورت دو راه در مقابل خود می بینند:
یکی غوطه ورشدن در ورطه ی هولناک فساد و انحرفات اخلاقی، به مراتب بیش از گذشته و اعتقاد به این مطلب که بالاتر از سیاهی رنگی نیست!
دیگری توسل به انتحار برای پاک کردن همه ی زشتیها و پلیدیها.چون وقتی دیگر در قید حیات نبودی، نمی توان تو را محکوم نمود و دلیلی برای دفاع از خود وجود ندارد.زیرا دیگر موجودیتی در کار نیست و متأسفانه کمتر، دختران مبتلا به انحرافات، (به ویژه جنسی)، به راه سوم می اندیشند. زیرا جامعه چندان پذیرای آنان نیست .دیگراین که خود را کاملاً شکست خورده و ناکام می یابند.
در صورتی که راه سوم،توبه ی عمیق و بازگشت به خدا و شروع زندگی پاک وسازنده ای است که درپناه فضل و نعم الهی انجام می گیرد و بهترین راه است.
روشهای پیشگیری از انحرافات جنسی (به ویژه خودارضایی)
با شرح عواملی که گذشت، اینک سؤالی که مطرح می شود این است که چگونه می توان از ابتلای نوجوانان به انحرافات جنسی و به ویژه خودارضایی پیشگیری نمود؟
پاسخ به این سؤال را به ترتیب زیر می آوریم:
1-آموزش کافی به والدین
چنان که ملاحظه شده، والدین بالاترین نقش را در پرورش حیات جنسی فرزندان خود دارند.ضروری است که با والدین در سه زمینه گفتگو و آموزشهای منظم و سودمندی به آنان ارائه شود:
الف ـ ایجاد روابط گرم و محکم:ابتدا به والدین باید بیاموزیم که با فرزندان و به ویژه نوجوانان خود، روابط صمیمانه و ثمربخشی از حیث عاطفی برقرار کنند و همدلی با نوجوانان را به هر قیمتی فراهم آورند و رشته ی الفت را محکم کنند.در اثر این برخورد سازنده، پل عاطفی بین آنان برقرار می شود و اعتماد و اطمینان بر این روابط حاکم می گردد.
ب ـ حفاظت امور زناشویی:والدین باید به خوبی نسبت به روابط جنسی خود با یکدیگر و چگونگی برقراری آن، توجیه شوند و بخصوص در زمینه ی حفاظت مسایل خاصی که فقط بین آنان برقرار می شود، دقت و رعایت کامل بنمایند. همانطور که قبلاً ملاحظه شد،برخی از نوجوانان علت ابتلای خود را به استمنا و یا انحرافات دیگر، بی بندوباری جنسی والدین در برقراری روابط زناشویی ذکر کرده بودند.از این رو ضروری است والدین با آگاهی کامل نسبت به این گونه مسایل و روابط، از امورزناشویی خود حفاظت بیشتری به عمل آورند.
ج ـ گفتگوهای ضروری و ثمربخش:بیشتر نوجوانان، دوران بلوغ خود را در تاریک و ابهام سپری می کنند.به دلیل بی اطلاعی از آنچه که بر سرشان می آید، سفر به این سرزمین (بلوغ)را در ظلمات شروع نموده و در تنهایی به پایان می برند.پدر و مادر وظایف مشابهی نسبت به فرزندان همجنس خود دارند. در این زمینه والدین می توانند در فضایی دوستانه و آکنده از اعتماد متقابل، پیرامون برخی از علایم بلوغ، اهمیت دوستان در سلامت و یا انحراف اخلاقی، پیامدهای معاشرتهای آلوده و مسایلی از این دست، با فرزندان نوجوان خویش به گفت و شنود بپردازند.
2-آموزش جامع به مربیان و ستادهای تربیتی
غالباً خانواده ها آنچنان در مسایل روزمره غرق شده اند که مجالی برای پرداختن به مسایل روحی و اخلاقی فرزندانشان نمی یابند و یا در صورت داشتن فرصت،هشیارانه با این امور برخورد نمی کنند.یکی از روان شناسان معتقد است که بیشتر انسانها درحالتی شبیه نیمه خواب و نیمه بیدار به سر می برند.لذا این مهم، متوجه مربیان و دست اندرکاران تعلیم و تربیت مدارس است، به ویژه ستادهای تربیتی که عمدتاً با مسایل اخلاقی و تربیتی دانش آموزان توجه دارند.
در فرصتهای مناسبی که برای مربیان و ستادها فراهم می شود، باید به طرح مسایل ضروری این دوره پرداخت و دانش آموزان نوجوان را با اهمّ وظایف خود، آشنا نمود.لکن این که چه مسایلی را با نوجوانان باید در میان نهاد، نیاز به آموزش جامع و دقیق در زمینه های روان شناسی بلوغ و نوجوانی، روان شناسی تربیتی و به ویژه مشاوره ی کاربردی (فنون و تکنیکها)، دارد.
«در یک مورد خودکشی که در یکی از مدارس متوسطه تهران اتفاق افتاد، دختر نوجوانی خود را از بین برد.پس از تحلیل مسایل خانوادگی و تربیتی او اگر چه خانواده اش، مشکلات زیادی را در رابطه با تربیت وی به وجود آورده بودند، لکن زمانی که دانش آموز پس از این که عکس نامناسبی را از او به دست می آورند، از معاون مدرسه خواهش می کند که به مادرش اطلاع ندهند و به او فرصت دهند تا گذشته را جبران کند و قول می دهد که این مسئله دیگر تکرار نخواهد شد.اما معاون مدرسه نمی پذیرد. دانش آموز مجدداً درخواست می کند که او را به هرشکلی که می خواهند تنبیه کنند ولی مادرش را مطلع نسازند.باز هم معاون مدرسه این فرصت را به نوجوان نمی دهد.در بررسیهای به عمل آمده معلوم شد که مادر این دختر بسیار سختگیر و مقتدر بوده است.لذا دختر نوجوان پس از ناامیدی از مدرسه و طرح این مسئله با دوستش که من دیگر نمی توانم به منزل بروم، از طبقه ی دهم ساختمان خود را به خیابان پرتاب می کند و پرونده ی عمر کوتاه او، این چنین مظلومانه بسته می شود.»
البته در هیچ شرایطی خودکشی نوجوان را نمی توان عملی موجه تلقی کرد، لکن چرا باید معاون یک مدرسه که آگاهی نسبی از مسایل تربیتی و روان شناسی دارد، این گونه با مسئله برخورد کند و کار را آنچنان تنگ بگیرد که وی ناگزیربه خودکشی شود؟
3-آموزش کافی به نوجوانان
آنچه در زمینه ی آموزش خانواده ها و اولیای مدارس ارائه شد، در نهایت منجر به آگاهی نوجوان از کم و کیف مسائل دوران بلوغ می شود، لکن نوجوانان مستقیماً می توانند موضوع و محور کارهای تربیتی تلقی شوند.صدا و سیما و دیگر رسانه ها، نهادها و سازمانها، بخشی از فعالیتهای تبلیغی و ارشادی خود را به نوجوانان اختصاص دهند و آنان را با دنیای شگفت و پررمز و راز خودشان آشنا سازند.
در یکی از مناطق شمالی تهران، پرسشنامه ای در اختیار دانش آموزان هفت دبیرستان و مدرسه راهنمایی قرار گرفت و بیش از 200 نفر به آن پاسخ دادند.این پرسشنامه شامل 11 سؤال مختلف بود.یکی از سؤالها با این عنوان طرح شده بود:
نوجوان عزیز:اگر فردی برای شما سخنرانی نماید، چه موضوعی را لازم می دانید که مطرح شود؟
پاسخهای نوجوانان به ترتیب فراوانی آنها و اهمیت موضوع، به این صورت بود:
ـ مسایل اخلاقی
ـ مسایل مذهبی
ـ مسایل اجتماعی
ـ مسایل علمی و درسی
ـ مسایل مربوط به دوست یابی
ـ مسایل ورزشی، سیاسی و اقتصادی
ـ مسایل مربوط به دوران بلوغ
ـ آشنایی با مسایل جنسی
ـ مسایل خاص جوانان
ـ مسایل مربوط به آینده ی یک نوجوان
ـ مسایل روز
ـ مسایل سنین نوجوانی
ـ مسایل مربوط به اعصاب، ذهن و روان نوجوان
ـ چگونگی هدایت غریزه ی جنسی
ـ مسایل شادی آفرین
ـ حُرمت و منزلت اجتماعی نوجوان
ـ چگونگی تسلط برگفتار خود و نفی بیهوده گویی
ـ ازدواج
ـ بیدارنمودن مردم
ـ آگاهی ار ضرورتهای دنیای امروز
ـ آزادی فکری و ذهنی بیشتر
ـ انتقاد درباره ی کنترل نیروهای انتظامی و محدود نمودن آن
ـ چگونگی راه و رسم زیستن
ـ ویژگیهای رابطه ی موفق با والدین
ـ تفریحات
ـ استفاده از مکتب اسلام و تأثیر آن در سایر کشورها
ـ احکام شرعی
ـ ارشاد دانش آموزان
ـ آداب معاشرت

4-حفاظت اخلاقی و تربیتی به ویژه از دختران نوجوان

انحرافات اخلاقی از ماهیت پیچیده و خاصی برخوردارند و شناخت مکانیسم انحرفات و چگونگی عملکرد آن، کاری است که در حد و توان نوجوانان ساده اندیش و کم تجربه نیست.به ویژه آن که تحلیل انحرفات و آسیبهای اجتماعی، کاری عقلانی و فکری است و نوجوانان، دنیا و مسایل پیرامون خود را از پشت عینک عاطفی می نگرند.گرچه پسران و دختران نوجوان همگی در معرض این آسیبها قرار دارند، لکن دختران نوجوان به دو دلیل آسیب پذیرتر هستند:
ـ یکی به لحاظ وضع خاص بدنی و جنسی آنان که اگر حادثه ای بر آنها وارد شود، کاملاً مشخص می شود و آینده و زندگی آنها را کاملاً دگرگون می کند و تقریباً راه برگشت را غیر ممکن می سازد.
ـ دیگری به دلیل حیات عاطفی دختران نوجوان که معمولاً احساساتی تر و انفعالی تر به مسایل می نگرند و از قدرت تحلیل مسایل و جمع بندی آنها، تقریباً در حد ضرورت برخوردار نیستند.از این رو متأسفانه با مسایلی مواجه می شویم که پاره ای از این دختران نوجوان اظهارنموده اند؛ مثلاً:
ـ درکودکی، مورد تجاوز قرار گرفته اند.
ـ در منزل تنها بوده و مورد سوءاستفاده دیگران قرار گرفته اند.
ـ در سنین بلوغ با پسری در منزل تنها بوده اند و اغفال شده اند.
ـ به منزل دوستان رفت و آمد داشته در آنجا به انحرافاتی دچار شده اند.
چنانکه بر مسایل فوق، ضعف بدنی دختران را هم بیفزاییم ملاحظه می شود که به خاطر این عامل، تسلیم پذیری و مغلوب شدن آنان بیشتر از پسران بوده است و نیز این نکته را اضافه کنیم که بیشتر دخترانی که مورد تجاوز و رابطه ی نامشروع دیگران قرار گرفته اند، مورد تهدید و ارعاب واقع شده اند که مثلاً اگر مسئله را با کسی در میان نهند احتمالاً کشته خواهند شد و یا تهدیدهایی از این قبیل که در نهایت، امکان روابط نامشروع بعدی را فراهم نموده و دختران نوجوان به گرفتاریهای بیشتری آلوده شده اند.
خانواده ها، باید مسئولیت حفاظت دختران و پسران خویش را همچون امری مهم و حساس باید تلقی کنند.از تنها گذاشتن آنان در منزل خودداری کنند، به افراد نوجوان و جوان و فامیل و بستگان دور و نزدیک و کسانی که با آنها رفت و آمد خانوادگی دارند، بیش از حد خوش بین نباشند و اعتماد زیادی نکنند و احتیاطهای اخلاقی و روحی لازم را ملحوظ دارند تا ثمره ی زندگی آنها برای یک عمر دچار آسیبهای اخلاقی و روحی نشود.به ویژه در خصوص رفت و آمد نوجوانان خود به منازل دوستان همسال و همسایه، مراقبتهای ویژه ای به عمل آورند.
5-تکریم شخصیت
همان گونه که تضعیف شخصیت نوجوانان، آنها را در مواردی به عقب نشینی وادار کرده ومنزوی می سازد، در مقابل، تکریم شخصیت، ایشان را به میدان گسترده ی روابط اجتماعی و حضور مؤثر و فعالانه در صحنه های جامعه سوق می دهد.
نوجوان، اگر احترام ببیند و مورد تکریم واقع شود، اعتماد می کند ونیروها و انرژیهایش را در مسیر سالم و سازنده ای به کار می اندازد.اما اگر از صحنه های فعال جامعه عقب رانده شود، نیرویش را در خود مصرف می کند.
با نوجوان مشورت کردن، به او مسئولیت دادن و در حضور اعضای خانواده و بستگان و دوستان به شخصیتش احترام گذاشتن و برایش اهمیت قایل شدن و آزادی نسبی و معقول برای او فراهم نمودن،از شیوه هایی است که نوجوان خود را در جمع، دارای پایگاه و موقعیت اجتماعی احساس می کند و دیگر برای این که به درون خود بخزد و با خود مشغول شود و درناامیدی شخصاً به ارضای خویش بپردازد، نیازی احساس نمی کند.
6-کار مداوم، زندگی سالم
یکی از حکما براین عقیده بود که:
انسانهای خوشبخت، آنهایی نیستند که پیوسته به خوشبختی و یا بدبختی فکر می کنند، بلکه خوشبختها آنهایی هستند که پیوسته سرگرم کار و فعالیتند و فرصت فکر کردن به خوشبختی و یا بدبختی را پیدا نمی کنند.
نوجوانان از نیرویی پایان ناپذیر برخوردارند و آمادگی عجیبی برای فعالیت و کار از خود نشان می دهند.
اگر نوجوانان را به کار مداوم و زندگی سالم عادت دهیم و جوهر زندگی را در کار به آنان بنمایانیم، موفق شده ایم که از ابتلای خودارضایی آنان، جلوگیری کنیم.
کارهای بدنی، از رنج روحی ما می کاهد و موجب تعادل جسم و روان می شود.اگر نیک بنگریم، انسانهایی را که پیوسته به کار فکری مشغولند و تلاش بدنی ندارند، افسرده یا رنجور و فاقد شور زندگی می یابیم، لازم است در محیط خانواده و محیطهای آموزشی و تربیتی، کار ایجاد کنیم تا نوجوانان اوقات خود را با کار و آموزش توأم بگذرانند؛ در این صورت، قدر زندگی و نعمتهای آن را بیشتر و بهتر می دانند و نیز برای قبول مسئولیتهای آینده مهیاتر می شوند.
7-تنظیم خواب
نوجوانان را باید عادت دهیم که شبها زمانی به رختخواب بروند که کاملاً خسته و آماده ی خواب هستند.لازمه ی این کار، شرکت دادن آنان در فعالیتهای خانوادگی و قبول مسئولیت از جانب آنهاست.اگر بتوان ترتیبی اتخاذ نمود که نوجوانان اوایل شب به رختخواب بروند و صبح زود از جای برخیزند، به نحوی از پیدایش زمینه های انحرافی پیشگیری به عمل آمده است.
طبیعی است اگر نوجوان با خستگی به رختخواب نرود، به ناچار مدت زمانی را در بستر بیدارخواهد ماند تا به تدریج به خواب رود و چون افکار و اندیشه های شهوانی و تحریک آمیز معمولاً در این مواقع به سراغ نوجوان می آیند، نوعی تنظیم ساعات خواب برای نوجوان، ضرورت خاصی پیدا می کند.
از سوی دیگر می توان نوجوانان را ترغیب نمود که هر بامداد، به محض بیدار شدن، از بستر برخیزد و این لحظات را در بستر نمانند.به همان نسبت که خواب اول شب و سحرخیزی برای تندرستی و نشاط نوجوان نقش دارد، دیر خوابیدن یا پس از بیداری در رختخواب ماندن و بخصوص خوابیدن پس از طلوع آفتاب، مضرّ، کسالت آور و ملال انگیز است.
به این منظوربهتر است نوجوانان بعد از ظهرها حتی المقدور نخوابند، تا در اثر تلاش و فعالیتهای روزانه، شب را زودتر و بهتر به استراحت بپردازد. دمای اتاق خواب نوجوانان در زمستان، نباید خیلی گرم باشد.برای سلامتی و صحت بدن، اگر شبها مقداری از پنجره ای باز باشد، ضمن استفاده از هوای آزاد و مناسب، تهویه نیزانجام خواهد شد و زود برخاستن از خواب را سهولت خواهد بخشید.
یکی از صاحبنظران معتقد است:(3)
درهرموسم خواب، نیمه ی نخستین شب بیش از نیمه ی دومین به تن نیرو بخشد و تندرستی را نگهدارد.همین که از خواب بیدار شدید بی درنگ از بستر برخیزید به یاد آورید که بامدادان، بیدار ماندن در بستر خواب، بسیار زیان خیزاست، پیکر را سست و ناتوان سازد و وسوسه های شوم در دل برانگیزد.
برخی از نوجوانان، به دلیل بی خوابی، زمانی دراز را در بستر بیدار می مانند و با مشغول شدن به افکار و تصورات خود، زمان را سپری می کنند تا لحظه ی خواب آنان فرا برسد.
ضرورت دارد که این نوجوانان، برای رفع بی خوابی خود تلاش کنند و نیز در اولین فرصت به پزشک مراجعه نماید و با مشورت او،تدابیر درمانی را به کار بندند.برخی از بیخوابیها، به دلیل غم و اندوه نوجوان پیش می آید و یا اضطرابهای خاص دوران بلوغ، بیش از حد او را متأثر می کند.
دراین مواقع، مقداری قدم زدن قبل از خواب، تنفس عمیق و دوش گرفتن، می تواند به تنظیم خواب نوجوان کمک کند.
8-از دو جنبه باید به بستر خواب نوجوان، توجه نمود.
ابتدا جدا نمودن بستر خواب دختر و پسر از شش سالگی به بعد (که شرح آن با احادیث مربوط رفت.)و این امر با سلامت اخلاقی آنان ارتباط نزدیکی دارد.در مورد دو نوجوان پسر یا دو نوجوان دختر نیز باید تلاش نمود که در یک بستر نخوابند.
جنبه دیگر کیفیت بستر خواب است که باید با دقت بررسی شود.بستر خواب نوجوان نباید خیلی نرم و گرم باشد.«سیلوانوس استال»در این زمینه می نویسد:(4)
جوانان نباید زیر یا زبرِ پرهای نرم بخسبند، هر چند در دهکده ها به سبب شدت سردی هوای خوابگاه، لحاف و تشک آکنده به پرهای نرم و گرم به کار می برند، اما جوانانی که می خواهند بدنی نیرومند و ورزیده داشته باشند، از خفتن در چنین بسترهایی بپرهیزند، چون بسیار زیان خیز است.(5)
«کانت»نیزدراین مورد معتقد است:(6)
رختخواب درشت از رختخواب نرم سالمتر است و به طور کلی تعلیم و تربیت سختگیر به نیرومندی بدن، زیاد کمک می کند.مراد از تعلیم و تربیت سختگیر، تعلیم و تربیتی است که از ایجاد روحیه ی راحت طلبی جلوگیری کند. نمونه های قابل ملاحظه ای در تأیید این نظر می توان یافت، الّا این که مورد توجه واقع نمی شوند یا به عبارت صحیح تر، مردم بدانها توجهی ندارند و وقعی نمی نهند.
اگر بتوان نوجوانان را عادت داد که پس از اقامه نماز صبح، با قرآن و دعا، مأنوس شوند، این امر در تجدید حیات معنوی و روحیه ی اخلاقی آنان بسیار مؤثر خواهد بود.به ویژه دعاهای کوتاه که مخصوص هر روز است، می تواند در شروع یک روز خوب و متعالی و با نشاط مؤثر واقع شود.
9-آسیب زدایی از محیط
در بررسی علل و عوامل انحرفات جنسی،دیدیم که یکی از انگیزه های مثبت و مؤثر در این زمینه، آسیب زدایی محیط نوجوان است.
محیط از طریق وارد نمودن عناصر محرک در گرایشهای انحرافی، منجر به خودارضایی نوجوان و یا مشکلات دیگر انحرافی می شود.
از این رو باید همزمان با سلامت اخلاقی محیط خانواده، در ابعاد اجتماعی نیز دقت عمل وجود داشته باشد.
مسایلی از قبیل بدحجابی،بی حجابی، روابط ناسالم و آزادانه ی دختر و پسر در برخی از محیطهای عمومی (از قبیل پارکها، سینماها و سایر اماکن مشابه)، سریالهای تلویزیونی و فیلمهای خارجی و همچنین عرضه و فروش عکسهای هنرپیشه ها و خوانندگان خارجی به گونه های مختلف در تحریک زایی نوجوان مؤثر است.
بجا خواهد بود اگر همزمان با سالم سازی محیطهای خانوادگی و آموزشی، مسئولین مربوط در بهسازی اخلاقی محیط اجتماعی نیز اقدام نمایند تا نسلی که مدیریت آینده ی کشور را در اختیار می گیرد، بتواند با روحی قوی و سالم و اراده ای اخلاقی، به ایفای مسئولیت خویش بپردازد.
مطالعه ی کتابهایی از قبیل «غروب آفتاب در آندلس»بیانگر این واقعیت است که استعمار برای غلبه برانقلابها و حرکتهای اسلامی و عقیدتی همواره از نفوذ عناصر مبتذل و فاسد فرهنگی،بهره جسته و سعی در به ابتذال کشیدن نسل نوجوان و جوان، از این طریق دارد.هم اکنون شبکه های نامرئی فساد در تلاشند تا به طرق مختلف ریشه ی حمیّت و غیرت را در نسل جوان جامعه ی ما بخشکانند.
ویدئو کلوپها به طریقه ی گسترده و تجدید،با آخرین دستاوردهای صنایع عظیم فیلمسازی دنیای غرب که معجونی از سکس، خشونت و هیجان است، خانواده های مرفه و بی بندوبار را تغذیه می کنند.نوجوانان و جوانان این نوع خانواده ها نیز بارهای منفی فرهنگی و ضداخلاقی خود را در مدارس به همسالان انتقال می دهند و در آخرین کلام، فرستنده های تلویزیونی کشورهای همسایه و جمهوریهای آسیای میانه، ترکیه، عراق تا کشورهای عرب حوزه ی خلیج فارس به طور فزاینده ای نوجوانان و جوانان مظلوم این دیار را پوشش می دهند که مقابله ی با آنها مشکل، اما مهم و کاری در حیطه ی مراکز تصمیم گیری کشور است.امید است مسئولین با توجه به حساسیت و اهمیت روز افزون این مسئله، اقدامی بایسته و خداپسندانه انجام دهند.
10-تغذیه ی صحیح
کیفیت تغذیه در دوران بلوغ، در شکل گیری مسایل انحرافی می تواند مؤثر باشد.تغذیه به دو جهت حائز اهمیت است:یکی از حیث محتوا و مواد غذایی مورد نیاز نوجوانان و دیگری از جهت زمان استفاده ی آن.یکی از نویسندگان نگاشته است:
در دوران نوجوانی، همه چیز جز موضوع گرسنگی، خواب و خیال است. این عقیده لااقل از نظر این که اهمیت اشتهای سیر نشدنی نوجوانان را معلوم می دارد، صحیح به نظر می رسد.با محاسبه معلوم شده است که جیره ی غذایی یک پسر نوجوان 14 تا 17 ساله باید هشت دهم غذای یک مرد کامل باشد و برای دخترانی که در همین سنین باشند، این میزان در حد هفت دهم است. چون غذای عادی یک زن نیز معمولاً هشت دهم غذای یک مرد است.معلوم می شود که غذای یک پسرنوجوان در سنین بلوغ با غذای یک زن معادل و مساوی است.(7)
به طور طبیعی غذای مناسب نوجوان، غذایی است که توان لازم و مورد نیاز بدن او را تأمین کند.بخصوص که نوجوانان در حال رشد سریع و چشمگیری هستند.لذا مواد غذای محرک و حارّه اگر مکرر استفاده شود، برای این سنین به هیچ وجه مطلوب نیست.چون شهوات و تمایلات خاص نوجوان را تحریک می کند.
جنبه ی دوم تغذیه نوجوانان، انتخاب زمان مناسب برای آن است.معمولاً دیده می شود که یکی از علل بدخوابی و یا بی خوابی نوجوانان، تغذیه ی نامناسب در شبهاست.
یکی از صاحبنظران می نویسد:(8)
برخی از خوراکیها اگر در شب استفاده شود، معده را ناساز و ناآسوده، دارد. در بیداری، فرسودگی و در خواب، آشفتگی پدید آرد؛ مثلاً بعضی معده ها ماهی را هضم نمی کند، برخی دیگر با شیر سازگار نیست، نانهای شیرین بیشتر هنگام، به دشواری هضم می شود، گروهی از مردم اگر میوه را در شب دیرهنگام بخورند، هضم نمی کنند.
این نویسنده همچنین یکی از علل احتلامهای پیاپی نوجوانان را در تغذیه ی نامناسب می داند:
احتلام بیشتر هنگام، نزد کسانی دیده می شود که با معده ی سنگین می خوابند. بهترین روش جلوگیری از این امر و خواب سنگین بامداد آن است که شب، معده را از خوراکیهای گوناگون دیرهضم پرنکنند و به همان اندازه که به کیفیت غذا اهمیت می دهید به کمیت آن نیز دقت کنند.(9)
در اینجا چند نکته را جهت خانواده ها و اولیا در مورد تغذیه ی صحیح نوجوانان یادآوری می نماییم:
1-حتی المقدور سعی شود غذای شب، سبک و زودهضم باشد و در اول شب صرف شود.
2-از غذای آبکی و مواد گرم، در صورت امکان استفاده نشود.
3-غذاهایی که مواد محرک و حارّه در آنها به کار رفته است، در شبها استفاده نشود.
4-از غذاهایی که شور و نمکی بوده و در طول شب انسان را تشنه می کند، استفاده نشود.
5-از نوشیدن قهوه و چای زیاد که خواب نوجوان را مختل و آشفته می نماید نیز خودداری شود.
11-اوقات فراغت
مسئله ی اوقات فراغت گرچه به لحاظ طرح مکررآن در جامعه، چندان تازگی ندارد، لکن علی رغم این که بارها و بارها مطرح شده است، ولی همچنان مسئله آفرین است.
متأسفانه باید گفت که درمقایسه با نظامهای تعلیم و تربیت کشورهای دیگر، دستگاه تعلیم و تربیت ما یکی از طولانی ترین تعطیلات را اعم از تابستان و تعطیلات نوروز، داراست.
این تعطیلات در ازای کمترین امکانات برای پرکردن اوقات فراغت نوجوانان و جوانان، به شدت مسئله آفرین است.نوجوانان، سرشار از نیرو و انرژی هستند و دوست دارند که دنیا را دگرگون کنند.آنها روحی بسیار حساس و مسئول دارند، ولی اوقات فراغت طولانی و بی برنامه، آنان را عاصی و سرگردان می کند.
«دنیس گیبور»یکی از کارشناسان مسئله اوقات فراغت، این چنین می گوید:(10)
جای شگفتی است که انسانها قدرت تطابق و سازگاری عجیبی در برخورد با مشکلات و سختیها از خود نشان می دهند، لکن همین افراد از کنار آمدن با اوقات فراغتی که برنامه ای برای آن ندارند، عاجز می باشند.
نوجوانان در عین حال که احساس سرگردانی و بلاتکلیفی می کنند، به تدریج سرخورده و مأیوس می شوند و به دنیای درون خویش پناه می برند و در کنج خلوت و انزوا،راهی برای مشغولیت خود می جویند.شاید تعداد نوجوانانی که به علت فقدان سرگرمیهای سالم و اوقات فراغت برنامه ریزی شده به انحرافات اخلاقی و از جمله خودارضایی مبتلا شده اند، کم نباشد.
یکی از راههای پیشگیری از انحرافات جنسی نوجوانان، به کار گرفتن دستها، اندیشه ها و تواناییهای آنان است.نوجوانان را می توان به فنرهای فشرده ای که آماده ی پرتاب هستند، تشبیه کرد.اگر خانواده ها و اولیا بتوانند با برنامه ریزیهای مناسبی این انرژی متراکم را در قالبهای جامعه پسند، مطلوب و خلاق بریزند، بخشی از انحرافات و مشکلات اخلاقی، کاهش خواهد یافت.
در اوقات فراغت تابستان و نیز فرصتهای بیکاری نوجوانان در طول سال تحصیلی، ازطریق توسعه ی کانونهای فرهنگی تربیتی دانش آموزان، محیطهای ورزشی، فعالیتهای اردویی (به ویژه اردوهای کار)، فعالیتهای فرهنگی و هنری، مسابقات هشتگانه ی مدارس، فعالیتهای ادبی و نویسندگی می توان به آنان جهت داد و خلأهای بزرگ و دشوار زندگی آنان را پر نمود.
این امر به «مثبت گرایی»نوجوانان، کمک و مساعدت می نماید و نیرویی مؤثر برای تلاش و سازندگی اجتماعی، در آنان به وجود می آورد.درغیر این صورت شاهد گروههای ناراضی، سرخورده و منزوی خواهیم بود که ممکن است به گرایشهای مبتذل اخلاقی دست یازند.
اولین شرط برخورداری از اوقات فراغت این است که، والدین اوقات فراغت خود را حتی المقدور و به گونه ای با فرصتهای بیکاری فرزندانشان تطبیق دهند تا ایمان و اعتقاد کامل آنان را جلب نمایند.متأسفانه از والدینی که اوقات فراغت خویش را خارج از چهارچوب خانواده و برخلاف ارزشهای اخلاقی می گذرانند، نمی توان انتظار داشت که در این زمینه همکاران خوب و مؤثری باشند.
بخشی از اوقات فراغت سالم و مفید را در منزل می توان تنظیم نمود.از جمله مادران با تدبیر، در اوقات طولانی تابستان می توانند با تعلیم هنرهای ظریف از قبیل خیاطی، گلدوزی، کوبلن و سایر کارهای دستی، سرگرمیهای مثبت وسالمی برای دختران نوجوان خویش فراهم آورند.در مورد پسران نوجوان نیز می توان با تفویض مسئولیتهای مختلف در امور خانواده، ضمن تنظیم اوقات فراغت آنها، برایشان مقرّری در نظر گرفت، به گونه ای که نوجوان، علاوه بر احساس ارزش نمودن وفعالانه برخورد کردن با اوقات فراغت خویش، از درآمدی هم برخوردار باشد و بتواند با مشورت والدین در خرج کردن آن نیز،آزادی عمل و اختیار داشته باشد.
استاد دکتر مهدی کی نیا در ارتباط با اوقات فراغت و انحرافات اجتماعی، معتقد است که:
اقتصاد دانان جوامع صنعتی پیش بینی می کنند که در زمینه ی رشد میزان بازده کار درامر تولید و خدمات اجتماعی، دگرگونیهای جهش گونه پدید خواهد آمد و با کاهش متمادی میزان ساعات کار، اوقات فراعت افراد نیز همواره فزونتر خواهد شد.درکشورهای صنعتی رفاه نسبی مردم به سرعت فزونی می گیرد ولی به همان نسبت، معنویات جامعه رو به انحطاط می رود.(11)
ایشان در جای دیگر می نویسد:
از سوی دیگر سنتهای معمول درخانواده ها و گاهی عدم توجه به مدارس به هنگام پرورش کودکان و نوجوانان، درآنان روح فردگرایی را پرورش می دهند که خود اندیشه و تمایلات عالی و آرمانهای بزرگ اجتماعی را درجوان تضعیف می سازد و علاقمندی آنان را به علم و هنر محدود می کند و زندگی ایشان را خالی از محتوا می سازد.(12)
پی نوشت ها:
1-بلوغ (چه می دانم)؛ موریس دبس، ترجمه حسن صفاری، ص 63.
2-تحقیق مربوط به آینده سازان، ص 23.
3-آنچه که یک جوان باید بداند؟؛ سیلوانوس استال، ترجمه دکتر کاسمی، ص 38.
4-همان منبع، ص 37.
5-همان منبع، ص 38.
6-تعلیم و تربیت؛ کانت، ترجمه دکتر شکوهی، انتشارات دانشگاه تهران، ص 30.
7-بلوغ ؛ موریس دبس، ص 37.
8-آنچه که یک جوان باید بداند؟، ص 38.
9-همان منبع، ص 59.
10-نشریه ی پویه، مقاله ی اوقات فراغت از دنیس گیبور.
11-مبانی جرم شناسی؛ دکتر مهدی کی نیا، جلد2، ص 1090.
12-همان منبع، ص 1091.
نویسنده : محمد رضا شرفی
منبع:دنیای نوجوانی
منبع راسخون

+عکسهای خنده دار از حمل و نقل های جالب+عکسهای+خنده+دار+از+حمل+و+نقل+های+جالب

ادامه مطلب...